Webmodule arbeidsrelaties blijft in de lucht

De website hetjuistecontract.nl met de webmodule beoordeling arbeidsrelatie is ongeveer 120.000 keer bezocht in de maanden december 2024 en januari 2025. Alle uitingen van de online publiekscommunicatie ‘ZZP ja of nee’ verwijzen naar deze website, waar werkenden en werkgevenden aan de hand van een stappenplan inzicht kunnen krijgen over de juiste contractvorm. De website geeft na de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Uber/FNV nog steeds correctie informatie.

Gebruik en ontwikkeling van de webmodule beoordeling arbeidsrelatie
Sinds 1 december 2023 is een verbeterde versie van de webmodule beoordeling arbeidsrelatie beschikbaar. Ten opzichte van de pilotomgeving is hierin een aantal verbeteringen aangebracht. Zo kan de beantwoording tussentijds worden opgeslagen.

Hierdoor hoeft de vragenlijst niet langer in één sessie afgerond te worden. Ook kan na het ontvangen van de uitkomst, eenvoudiger een wijziging worden aangebracht in de gegeven antwoorden. Tevens zijn de vragen en toelichting nogmaals bezien op begrijpelijkheid en daar waar nodig aangepast. Alhoewel niet bekend is of deze verbeteringen er de oorzaak van zijn, is vanaf de start van de verbeterde versie van de webmodule een stijging in het gebruik ten opzichte van de pilotomgeving merkbaar. Met name vanaf de zomer 2024 is een duidelijke toename in het gebruik van de webmodule waarneembaar.

Het aandeel “indicaties dat er mogelijk sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking” neemt maandelijks af (van 44,3% in september 2024 tot 36,7% in december 2024). Tegelijkertijd is het aandeel “indicatie geen dienstbetrekking” toegenomen (van 24,9% in september 2024 tot 30,5% in december 2024). Ook is het aandeel “geen oordeel mogelijk” lichtelijk gestegen (van 30,8% in september 2024 tot 32,8% in december 2024).

Gebruikerservaringen
Aan gebruikers die de vragenlijst in de webmodule hebben afgerond, is gevraagd of zij mee wilden werken aan een korte enquête over het gebruik van de webmodule. Daarbij is gevraagd welk cijfer men de webmodule zou geven. In zijn algemeenheid is een groot aandeel van de gebruikers positief over de webmodule.

Zo geeft 88,6% een cijfer 6 of hoger, en 44,1 % geeft een cijfer 8 of hoger. Toch blijven verbeteringen mogelijk. Met name het bevorderen dat minder mensen tijdens het invullen van de vragenlijst afhaken. Zo is van de 16.672 gevallen die weliswaar gestart zijn met de vragenlijst, maar deze niet volledig hebben afgerond, geanalyseerd of er specifieke vragen zijn waar de gebruikers afhaken.

Hieruit blijkt dat een groot deel van de gebruikers afhaakt bij de vragen voorafgaand aan de feitelijke vragenlijst om de specifieke arbeidsrelatie te beoordelen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om vragen over de mogelijke aanwezigheid van specifieke fictieve dienstbetrekkingen. De komende periode wordt onderzocht of het mogelijk is deze vragen niet vooraf te stellen, maar achteraf en alleen indien deze nog van belang zijn voor de specifieke situatie. Daarnaast wordt bezien of er een gebruikerspanel georganiseerd kan worden om met name de vragen waarbij veel gebruikers afhaken tegen het licht te houden. Ook wordt er onderzocht hoe het aandeel "geen oordeel mogelijk" in de webmodule verkleind kan worden.

Relatie met uitspraak Hoge Raad in de zaak Uber/FNV
De webmodule heeft sinds de start ervan al aandacht voor het gezichtspunt ‘extern ondernemerschap van de werkende’. Zo wordt bijvoorbeeld gevraagd naar een BTW-nummer en de KVK-inschrijving, maar ook of de werkende een eigen logo mag gebruiken en of de werkende voor andere opdrachtgevers mag werken. Er wordt momenteel ook onderzocht of dit gezichtspunt breder kan worden uitgevraagd om een genuanceerder beeld hierover te verkrijgen. Dit onderzoek liep al en staat los van de recente Uberuitspraak van de Hoge Raad.

De webmodule is gericht op opdrachtgevers, daarom is de uitvraag naar externe omstandigheden van de werkende beperkt gehouden, omdat opdrachtgevers bij het invullen van de webmodule mogelijk niet voldoende weten hoe verschillende werkenden zich buiten de specifieke opdrachtrelatie gedragen in het economische verkeer.

Tip: De overheid wil de webmodule als communicatiemiddel naar opdrachtgevers en opdrachtnemers rond het beoordelen van arbeidsrelaties blijven verbeteren.